Met twaalf miljoen bomen is Johannesburg ook wel het grootste park ter wereld. Beroemder is de stad helaas om zijn criminaliteitsprobleem en ongelijkheid. Ze is Zuid-Afrika door een vergrootglas.
Het centrum van Johannesburg is een plaats waar mensen niet graag komen. Het is er gevaarlijk. De wolkenkrabbers visualiseren vergane glorie. Ze kijken op je neer als littekens op de Zuid-Afrikaanse ziel. Johannesburg heet ook wel de misdaadhoofdstad van de wereld. Je voelt in het centrum de droefheid, de ellende, de zware geschiedenis, de problemen. Tien kilometer noordelijker bloeit echter de hoop in het nieuwe economisch centrum: Sandton.
Racisme
Ooit was het centrum van Johannesburg een bruisend economisch centrum. De bedrijventorens stonden er glimmend bij. De winkelcentra waren chic, wijken als Yeoville en Berea sfeervol. Hillbrow was het geliefde uitgaanscentrum van de stad.
Maar het centrum van Johannesburg was ook racistisch. Zwarten mochten er niet wonen. Ze mochten er zonder vergunning na vijf uur 's middags niet eens over straat. Johannesburg was blank tijdens apartheid. Zwarte mensen werden weggestopt in de sloppen van Soweto.
Ironisch genoeg is Soweto nu in opkomst en is het centrum van Johannesburg snel afgetakeld.
Hillbrow
Want het racisme verdween, maar de criminaliteit rukte op. De extreme verschillen in rijkdom en de gewelddadige onderdrukking uit het verleden, lieten vooral in Johannesburg diepe sporen na. Rijk woont er soms letterlijk naast arm, zoals township Alexandra grenst aan zakencentrum Sandton.
In Hillbrow vind je al lang geen clubs en bars meer. Het is verworden tot het centrum van de drugshandel. Illegale immigranten bevolken de leegstaande appartementen. In de paar straten die de wijk telt, worden elk jaar ruim honderd mensen doodgeschoten. Politie komt er nauwelijks nog.
Ook Yeoville en Berea zijn geen plaatsen waar je in je eentje rond wilt lopen.
Ramptoerisme
Natuurlijk is het een vorm van ramptoerisme en moet je voorzorgsmaatregelen treffen, maar een wandeling door de 'betere' stukken van het Central Business District (CBD) geven je wel inzicht in het huidige Zuid-Afrika.
Het is geen optimistisch beeld dat je krijgt voorgeschoteld. Maar het is wel de realiteit.
Je verschuilen in je luxe hotel in rijke, blanke wijken als Parkview, Rosebank en Sandton staat gelijk aan je afkeren van de problemen in Zuid-Afrika. Je zult het land nooit doorgronden als je alleen in deze rustieke, ruime en groene buitenwijken blijft.
Apartheidsmuseum
Veel bezienswaardigheden heeft Johannesburg niet. Mooie gebouwen als het oude postkantoor zijn in verre staat van ontbinding. Mijnen domineren de omgeving.
Johannesburg is nog geen 150 jaar oud. De belangrijkste toeristische attractie is het indrukwekkende apartheidsmuseum op de grens met Soweto.
Charmant Melville
Johannesburg is gevaarlijk. Het valt niet te ontkennen. 's Nachts kun je er niet lopend over straat. Huizen zijn omringd met hoge muren en schrikdraad. In het CBD mag je zelfs met de auto door rood rijden als het donker is. Toch fascineert Johannesburg ook. En uitgaanswijk Melville charmeert.
Als je maar weet waar je moet zijn. Als je maar een werkelijke interesse koestert voor de stad. Als je niet let op de lelijke mijndumps rondom de stad, de afvalbergen van de goudmijnen. Johannesburg ofwel Egoli: stad van goud.
Wat is er te doen in Johannesburg?
- Huur een mountainbike bij Lebo's backpackers en fiets in een dag Soweto rond.
- Bezoek het Apartheidsmuseum in de wijk Booyens.
- Vergaap je aan het grootste voetbalstadion van Afrika, Soccer City, waar Nederland op 11 juli 2010 ook zijn derde WK-finale dramatisch verloor.
- Geniet, na een heerlijk diner in restaurant Loft, van het studentikoze uitgaansleven in de wijk Melville.
- Rijd met de auto naar de Craddle of Humankind en bezoek daar, tussen de zebra's en giraffen, de Sterkfontein grotten waar 2,3 miljoen jaar oude fossielen werden gevonden van voorlopers van de huidige mens.
