Maputo is een chaotische stad. Vooral in de sloppenwijken en voorsteden is het druk. De moderne skyline van het centrum zie je al van ver opdoemen. De leukste plek van de stad is de vismarkt.
De geur is verstikkend in de hal vol viskramen. Voluptueuze Afrikaanse vrouwen snijden stukken af, het haar met gekleurde doeken of in vlechtjes bijeen gebonden.
Stapels vis liggen er, in alle maten en soorten. Van kleine zilverkleurige visjes tot roze joekels van enkele tientallen kilo's, soms meer dan een meter lang. De vismarkt is de centrale schakel in de voedselketen van Maputo.
Hoofdstad
Als je de geur aankan, is de markt de leukste plek van de stad. Overal doen huisvrouwen - en een enkele man - inkopen voor het avondeten. Ze doen dit in het rustige, trage tempo dat Mozambique eigen is. Her en der kun je je bij kraampjes tegoed doen aan vers klaargemaakte zeevruchten.
Maputo is sinds 1898 de hoofdstad van Mozambique. Dat jaar nam de stad het stokje over van Ilha de Mozambique. Het regeringscentrum verhuisde ruim duizend kilometer naar het zuidwesten.
Maputo heette toen nog Lourenço Marques. Een snelle bevolkingsgroei had toen al ingezet, onder invloed van de spoorwegverbinding met Pretoria in Zuid-Afrika.
Chaotische stad
Maputo groeide uit tot een die inclusief slopenwijken en voorsteden bijna twee miljoen mensen telt.
De buitenwijken zijn chaotisch. Over tweebaanswegen moet al het verkeer de stad in en uit. Auto's rijden langzaam tussen de duizenden voetgangers door. Die hebben zakken rijst en tonnen water op het hoofd. Niemand lijkt op of om te kijken. De auto is in Maputo nog geen koning.
Langs de weg strekken talloze markten zich uit. De wegen zijn stoffig. Om de paar honderd meter doemt een politiecontrole op.
Brede avenues
Richting het centrum lost de chaos langzaam op. De straten worden breder. Ze lijken steeds meer op Zuid-Europese avenues.
Rijen bomen sieren de middenberm. Brede stoepen. Koloniale panden in pasteltinten, vaak met veranda, staan aan weerszijden.
Beveiligingsmuren schermen hier en daar de tuinen af, ook al is Maputo geen uitzonderlijk gevaarlijk stad. Vervallen flats wisselen de koloniale panden af.
Skyline
En dan is daar het centrum. Het walhalla voor de Afrikaanse projectontwikkelaar. De nieuwe gebouwen schoten er de laatste vijftien jaar als paddenstoelen uit de grond.
Ze zijn niet allemaal even mooi, maar het leverde wel een skyline op. Die is het mooist te zien vanaf de Indische Oceaan.
De wolkenkrabbers ontberen het blinkende glas dat we gewend zijn in westerse steden. Ze zijn grotendeels opgetrokken uit wit beton. In dit deel van de stad vind je de hotels met dakzwembad en razendsnel draadloos internet op je kamer.
Burgeroorlog
De boom van Maputo kwam in 1992, na het einde van een bloederige burgeroorlog die toen vijftien jaar had geduurd.
Na de dekolonisatie van Mozambique in 1975 vertrokken zo'n 250.000 Portugese ambtenaren van de ene op de andere dag. Ze lieten het land onbestuurbaar achter, zonder opgeleide klasse. Begin jaren tachtig was het land al volledig failliet.
Mix van Afrika, Brazilië en Zuid-Europa
Nu heerst er eindelijk vrede en stabiliteit in het Afrikaanse land. De hoop groeit. Langzaam klautert Mozambique op uit het diepe dal. Maputo voorop.
Je ziet het ook 's nachts. Meer en meer begint Maputo te bruisen en te stomen. De nachten worden geleidelijk zo zwoel als je verwacht van een land met gemixte culturen uit Afrika, Brazilië en Zuid-Europa.
Het land groeit terug naar zijn status van vakantieparadijs. Een status die het ook al had in de jaren zestig. Nu echter zonder racisme, zonder kolonisator. Als onafhankelijk land. Met de stad Maputo als roerganger.
Wat is er te doen in Maputo?
- Dompel je onder in dans, muziek en cultuur tijdens het Avante Mozambique festival dat jaarlijks in Maputo wordt gehouden in augustus of september.
- Snuif hedendaagse Mozambiquaanse kunst op in het National Art Museum.
- Maak een stadswandeling langs het fort dat de Portugezen halverwege de negentiende eeuw bouwden, het treinstation uit 1910, langs de Rua de Bagamoyo en de Municipal Markt het stadhuis en de witte kathedraal.
- Verzuip jezelf in het bruisende nachtleven van Maputo, een combinatie van Braziliaanse passie en Afrikaanse upbeat en jazz. Check bijvoorbeeld Chez Rangel, Africa Bar en Coconuts Live of vraag locals waar de hotspots van het moment zijn.
- Bezoek Inhaca Island, veertig kilometer ten oosten van Maputo. Er is koraalrif dat behoort tot de zuidelijkste ter wereld, stranden en een maritiem onderzoekscentrum.
