Het Canal des Pengales is het langste kanaal ter wereld, maar bijna te smal voor goederenvervoer. Wel kun je er op kleine boten cruises maken langs verlaten strandjes en door de jungle.
Het kanaal is op sommige plekken nog maar een paar meter breed. Overhangend groen regenwoud belet het kleine cruiseschip haast de doorgang. Drijvende hyacinten en waterlelies maken baan voor het schip. Het water van het Canal des Pangalanes tussen Toamasina en Farafangana is rustig. Stil nagenoeg.
Langste kanaal ter wereld
Vogels kwetteren echter naar lieve lust. In het riet langs de oevers groeien bladeren olifantsoor en reizigerspalmen, het nationale symbool van Madagaskar.
Wat ooit een belangrijk transportkanaal was, is verworden tot een fotogeniek natuurgebied waardoor vrachtschepen haast geen weg meer weten.
De Franse kolonisten groeven het Canal des Pangalanes tussen 1896 en 1904. Het 500 kilometer lange kanaal moest de zoetwatermeertjes langs de oostkust van Madagaskar met elkaar verbinden.
Het zou decennia lang de belangrijkste transport- en handelsroute in het gebied blijven. Vooral voor de vrachtbootjes die te klein waren om de sterke zeestromingen bij de rotsige oostkust het hoofd te bieden.
Het Canal des Pangalanes is tot op de dag van vandaag het langste door mensen aangelegde kanaal ter wereld.
Betsimisaraka
Langs de oevers van het kanaal wonen vissers en landbouwers in traditionele Betsimisaraka dorpjes. Die strekken zich uit tot diep in het dichtbegroeide oerwoud. Met riet bedekte kano's voeren gekapte palissanderbomen af richting havenstad Toamasina.
Als de begroeiing langs de oevers niet zo dicht was, zou je met gemak de zee kunnen zien. De strook regenwoud die het kanaal scheidt van de kust is op plaatsen niet breder dan een kleine honderd meter.
Stranden om te zonnen
Je kunt met je bootje aanleggen en over de smalle landtong naar de zee lopen. Het is even klauteren door het oerwoud, maar aan de andere kant van de groene strook wacht vaak een prachtige beloning.
De stranden aan de oostkust van Madagaskar zijn mooi en rustig. Het zijn de verlaten stranden waarvan je altijd hebt gedroomd.
Pas echter wel op met zwemmen. De stroming voor de kust is gevaarlijk sterk. En er zwemmen nogal wat haaien dichtbij het land. Het zijn dus ook vooral stranden om op te zonnen.
Toamasina
De meeste cruiseschepen vertrekken uit Toamasina en trekken vervolgens naar het zuiden.
Het eerste deel is dan even doorbijten. Het kanaal is rond de havenstad ernstig vervuild door de lozing van olieraffinaderijen in het water. Het water heeft hier een haast giftige kleur en het 'zwarte goud' koekt in drapperige vorm aan bij de oevers.
Maar al snel wordt alles beter. Het kanaal vernauwt zich. De overhangende begroeiing neemt toe. Je laat de bewoonde wereld achter je. De mangroven en rietvelden langs de oever worden dichter.
Ankanin'ny Nofy
Het laag ronkende geluid van de motor is na verloop van tijd het enige geluid dat de vogelzang nog verstoort. En vijf uur later ben je al bij Ankanin'ny Nofy. Een plek om op zijn minst toch één nachtje te blijven. Je kunt er zwemmen in het meer. Je kunt er wild spotten. Je kunt er in alle rust vissen.
Blijf echter ook weer niet te lang hangen. Want in de dagen die volgen, zul je nog genoeg andere paradijsjes ontdekken. Daarover bestaat geen twijfel.
Wat is er te doen in Canal des Pengales?
- Snuif koloniale sferen op de in de afbladderende haven van Toamasina.
- Gooi een hengeltje uit bij Ankanin'ny Nofy.
- Geniet van de zon en de stranden langs de oostkust, die slechts van het kanaal wordt gescheiden door een smalle beboste strook land.
- Bezoek de traditionele Betsimisaraka dorpjes langs de oevers.
- Trek bij de plaats Mananjary een paar dagen landinwaarts en bezoek het fenomenale tropisch regenwoud Parc National de Ranomafana.