De Kalahari woestijn is één van de oudste stukjes aarde. De leegte van het gebied is enorm. Voor een woestijn regent het er vrij veel. Er is dus ook nog eens veel wildlife te spotten.
Het Bijbelse paradijs ziet er in je gedachten heel anders uit dan de dorre vlakte van de Kalahari in centraal Botswana. Toch lijkt het erop dat de semiwoestijn wel degelijk het in Genesis beschreven Hof van Eden is. De geboortegrond van de mens.
Geboortegrond van de mens
Je ziet het er niet vanaf. Maar de Kalahari was waarschijnlijk ooit het centrum van waaruit de allereerste mensen zich verspreidden over het Afrikaanse continent. Vervolgens, zo'n 50.000 jaar terug, maakten enkelen ook de overstap naar de andere continenten. Nu leeft er nagenoeg niemand meer.
De Kalahariwoestijn omvat een gebied van zo'n 500.000 vierkante kilometer, dat zich uitstrekt over het oosten van Namibië, het noorden van Zuid-Afrika en het westen van Zimbabwe.
Botswana vormt de kern de Kalahari, volgens wetenschappers het oudste stuk aardkorst ter wereld, wel 3,5 miljard jaar oud. De Kalahari is dus in meerdere opzichten een historische plek.
Grote dorst
Kalahari betekent in de Tswana taal 'de grote dorst.' Een toepasselijke naam. In het droogseizoen tenminste. Dan is de Kalahari een dor gebied.
Toch valt er in het natte seizoen te veel regen om van een echte woestijn te spreken. De Kalahari verandert in deze periode dan ook zienderogen. Van geel naar groen.
Er zijn ook wel zanderige delen, met het typerende rode zand, maar het grootste deel van de Kalahari is begroeid. Steppe en savanne vol stug gras, stekelige struiken en lage begroeiing. Sporadisch een boabab boom.
National Geographic
Het maakt dat in deze semiwoestijn opvallend veel dieren leven. Onder stekelige struiken kun je zomaar rustende hyena's aantreffen.
En als na het regenseizoen de Okavangorivier water uit Angola aanvoert, trekken grote kuddes springbokken, olifanten, buffels en gnoes rond in het gebied.
De woestijn verandert dan in een half moeras. Plots doemt het Afrika uit de documentaires van National Geographic op.
De San
De Kalahari is één van de dunst bevolkte gebieden ter wereld. Van origine is de woestijn het leefgebied van de San, het nomadenvolk dat door Zuid-Afrikanen vaak Bosjesmannen wordt genoemd.
Maar ook zij hebben het onvruchtbare gebied moeten verlaten. De San zijn grotendeels opgegaan in andere Afrikaanse bevolkingsgroepen.
De Kalahari is over het algemeen erg vlak. Het zicht is daardoor eindeloos. Het is een plek waar je je nog helemaal alleen op de wereld kunt wanen. Met een 4x4-terreinwagen rijd je dwars door de met graspollen bespikkelde vlakte.
Het hart van zuidelijk Afrika
's Avonds kook je je eigen maal. Je trekt een dikke trui aan. Want net als in elke andere woestijn kan het ook in de Kalahari na zonsondergang stevig afkoelen. Tentje opzetten. Niemand in de buurt.
Dat is nog steeds zo als je opstaat. Misschien zie je in de verre verte een kudde ezels. Of wat grazend vee. Zonder herder, zo lijkt het.
Je stapt weer in je auto en rijdt door. Steeds maar verder. Op weg naar die onbereikbare horizon. Zo ver weg achter het monotone landschap. Het hart van zuidelijk Afrika. De kern van Botswana.
