Op Afrika.nl vind je de beste aanbieders van vakantie reizen naar Botswana. Zoek, vergelijk en vind de aanbieder die bij je past! Vraag brochures aan, schrijf je in voor nieuwsbrieven of volg de Botswana specialisten op Facebook!
DNA-onderzoek toont aan dat de Bosjesmannen van Botswana tot de oudste volkeren ter wereld horen. Al zeventigduizend jaar leven de Bosjesmannen in de Kalahari woestijn, altijd op zoek naar water en voedsel. In de eenentwintigste eeuw jagen de Bosjesmannen ook op erkenning en respect.
De regering van Botswana heeft weinig respect voor de oorspronkelijke bewoners van haar land. Vanaf midden jaren negentig tracht Botswana de Bosjesmannen de toegang tot het Kalahari National Park te ontzeggen. Boze tongen beweren dat de overheid van plan is de bodemschatten van de Kalahari te exploiteren. Voor de Bosjesmannen zou dan geen plaats meer zijn.
De moderne wereld bracht dus weinig goeds voor de eeuwenoude beschaving uit Botswana. Maar de bedreigde Bosjesmannen maakten de gang naar de rechter. Justitie tikte de overheid op de vingers en besloot dat de Bosjesmannen vrij de Kalahari woestijn in mogen.
De term 'Bosjesman' klinkt neerbuigend. De term is bedacht door buitenstaanders, net als de andere namen voor de Bosjesmannen: San, Sho en Basarwa. Alle namen hebben een negatieve connotatie, maar de mensen in kwestie worden eigenlijk het liefst Bosjesman genoemd. Het is een verzamelnaam. De Bosjesmannen bestaan uit verschillende stammen.
Water winnen met rietje
Veel van de namen van die stammen zijn vrijwel onmogelijk uit te spreken. De bijzondere taal van sommige stammen is erg ingewikkeld. De klikkende geluiden die bij de spraak horen, geven de talen een extra dimensie die je in geen enkele andere taal hoort.
In kleine groepen trekken de stammen over de droge aarde van Botswana. De mannen jagen met pijl en boog op groot wild, zoals antilopen, springbok, kudu en wildebeest. De vrouwen verzamelen water, wortels, noten, insecten en fruit. Water is schaars, dus de stam trekt als nomaden van waterbron naar waterbron.
In de droge lente halen de Bosjesmannen het water uit de grond. Ze schrapen wat zand weg en zuigen door een plantenstengel water uit het zand in hun mond. Via de tweede rietje spugen ze het water in een leeg struisvogelei. Zo nemen ze hun watervoorraad mee naar hun volgende kamp.
Mannen en vrouwen gelijk
's Avonds bij het kampvuur ontspannen de Bosjesmannen. Plezier, ontspanning en sociale interactie zijn erg belangrijk. Er wordt veel gekletst en gelachen. Iedereen maakt grapjes over elkaar. Mannen en vrouwen zijn gelijkwaardig en belangrijke beslissingen worden met de hele groep genomen. Kinderen hebben geen verantwoordelijkheden en mogen de hele dag spelen.
Deze traditionele manier van leven staat onder druk. Steeds meer Bosjesmannen vestigen zich op één plek, waar ze zich uit pure noodzaak op landbouw richten. De regering van Botswana stimuleert de verschuiving van jager-verzamelaar naar een economisch productiever leven.
Ondanks het gerechtelijk bevel, mogen veel Bosjesmannen nog steeds de Kalahari niet in. De afdrukken van blote mensenvoeten in het warme zand van de Kalahari komen steeds minder voor.
